Historia lecznictwa uzdrowiskowego w Polsce
W Polsce są 44 miejscowości o statusie uzdrowiska. Prawie połowa znajduje się w dwóch województwach: dolnośląskim (11 uzdrowisk) i małopolskim (9 uzdrowisk). W województwie małopolskim poza pięcioma uzdrowiskami Beskidu Sądeckiego, status taki posiadają: Rabka-Zdrój, Swoszowice (Kraków), Wapienne i Wysowa. Miejscowości które utraciły wcześniej nadany status bądź posiadają infrastrukturę uzdrowiskową, ale uzdrowiskami nie są to: Bochnia, Wieliczka, Mateczny (Kraków), Krzeszowice oraz również położona w Beskidzie Sądeckim Łomnica-Zdrój.
Uzdrowiska statutowe w Polsce i ich rozmieszczenie w województwie małopolskimŹródło: opracowanie własne.
Lecznictwo uzdrowiskowe ma w Polsce długą tradycję, chociaż oczywiście nie tak długą jak tego typu lecznictwo na świecie, gdzie pierwsze informacje na jego temat pochodzą już z czasów starożytnych. Z XII wieku pochodzą zapiski o istnieniu na obszarze Sudetów, jednych z pierwszych we wschodniej Europie cieplic (Kulczycki 1977). Korzystali z nich m.in. książęta z rodu Piastów, w kolejnych wiekach stawały się coraz bardziej popularne. Nawet w okresie zaborów uzdrowiska sudeckie odwiedzane były przez bardzo dużą liczbę kuracjuszy, wśród których byli Fryderyk Chopin, Seweryn Goszczyński i Wincenty Pol. Od XVI wieku wielu kuracjuszy zaczęło przybywać do Szkła, położonego między Jarosławiem a Lwowem. Kąpieli siarczanowych zażywali tam nawet polscy królowie (Władysław IV Waza, Jan III Sobieski). W kolejnych wiekach powstawały uzdrowiska m.in. w Krzeszowicach, Swoszowicach, Lubieniu. Dobrym połączeniom komunikacyjnym swój dynamiczny rozwój zawdzięczają Ciechocinek i Nałęczów.
W XIX wieku uzdrowiska stały się przedmiotem zainteresowania naukowców, którzy zajęli się badaniem leczniczych wód i klimatu. Jednym z pierwszych był profesor Uniwersytetu Lwowskiego Baltazar Hacquet, który wydał na początku stulecia obszerne opracowanie na temat Karpat. Miejscowości o znaczących walorach zdrowotnych, położone w Beskidzie Sądeckim, opisywane były m.in. przez profesorów Józefa Schultesa i Józefa Dietla z Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przez Stanisława Staszica, który wydał dzieło pt. "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski". Hadzik (2002) uważa, że najważniejsze dla rozwoju górskich miejscowości uzdrowiskowych w połowie XIX wieku były propagowanie lecznictwa przez naukowców oraz zwiększający się ruch turystyczny.
W 1905 roku powstało w Krakowie Polskie Towarzystwo Balneologiczne, natomiast w 1910 roku właściciele uzdrowisk utworzyli Związek Uzdrowisk Polskich z siedzibą we Lwowie, następnie przeniesioną do Warszawy. Pierwsza ustawa uzdrowiskowa została uchwalona w 1922 roku. II wojna światowa przyniosła duże zniszczenia w polskich miejscowościach uzdrowiskowych, natomiast okres powojenny upaństwowienie obiektów wypoczynkowych, przy jednoczesnym intensywnym rozwoju infrastruktury turystycznej. Wiele z tych obiektów zostało przejętych przez Fundusz Wczasów Pracowniczych. Ostatni ważny etap rozpoczął się w latach 90., kiedy gospodarka socjalistyczna została zastąpiona przez gospodarkę wolnorynkową.