Szczawy występujące w Szczawnicy różnią się dość znacznie od wcześniej opisywanych wód w pozostałych uzdrowiskach, ponieważ charakteryzują się niższą zawartością dwutlenku węgla (do 2,5 g/dm3) i podwyższoną mineralizacją (ponad 20 g/dm3). Należą do typu chemicznego HCO3-Cl-Na z niewielką domieszką bromu i jodu.
Obiekty uzdrowiskowe, podobnie jak zdecydowana większość obszaru miasta, położone są na prawym brzegu Grajcarka, należą więc do Beskidu Sądeckiego. Podstawowym kierunkiem lecznictwa uzdrowiskowego są choroby dróg oddechowych, zwłaszcza choroby o podłożu alergologicznym. Najczęściej do uzdrowiska przybywają chorzy z przewlekłym nieżytem krtani lub tchawicy, przewlekłym zapaleniem zatok obocznych nosa, przewlekłym nieżytem oskrzeli, dychawicą oskrzelową, pylicą płuc oraz rozedmą płuc z przewlekłym zapaleniem oskrzeli. W procesie leczenia stosuje się głównie kąpiele mineralne, okłady borowinowe, inhalacje, wodolecznictwo, kuracje pitne i leczenie laserowe biostymulacyjne.
W kuracjach pitnych wykorzystywane są wody z następujących źródeł: "Józefina" (najstarszy szczawnicki zdrój, woda zalecana przy nieżytach gardła i nosa, rozedmie płuc, astmie i otyłości), "Stefan" (skład i właściwości podobne do poprzedniego zdroju), "Jan" (źródło znane od 1869 roku, używane do produkcji wody stołowej Szczawniczanka), "Szymon" (woda stosowana głównie do leczenia niedokrwistości), "Wanda" (zdrój powstały w 1867 roku przez połączenie dwóch mniejszych), "Magdalena" (wody bardzo silnie zmineralizowane, źródło odkryte w 1939 roku przez kuracjuszy), "Pitoniakówka" (odwiert dokonany w 1952 roku, jedne z najsilniej zmineralizowanych wód w Polsce, bardzo duża zawartość dwutlenku węgla, stosowana przy chorobach układu trawienia).